ၾကယ္ေတြကို ျမင္ေအာင္ၾကည္႔ပါ

        တခါက အက်ဥ္းေထာင္တစ္ခုရိွ အခန္းတစ္ခုမွာ ေထာင္သားႏွစ္ဦးေနထိုင္ပါတယ္။ ထိုအခန္းတြင္ အျပင္ကို ၾကည္႔စရာ သံတိုင္မ်ား တန္းထားသည္႔ျပတင္းေပါက္တစ္ခု ရိွပါတယ္။ ပထမလူက ထိုျပတင္းေပါက္မွ အျပင္ကို ၾကည္႔ေသာအခါ ကာရံထားေသာတံတိုင္းႀကီးႏွင္႔ အျပင္ဖက္ရိွ မညီမညာ ေက်ာက္တုံးမ်ား၊ ဆူးေညာင္႔မ်ား၊ ရႊံ႕ႏြံမ်ားကို ျမင္ၿပီး၊ မသာယာေသာျမင္ကြင္းကို တတြတ္တြတ္ႏွင္႔ အၿမဲေရရြတ္ညဥ္းတြားေနပါတယ္။ ဒုတိယလူကေတာ႔ အျပင္ကို ၾကည္႔ေသာအခါတြင္ ေကာင္းကင္ကို ေမာ႔ၾကည္႔ေလ႔ရိွၿပီး၊ ၾကယ္ေလးမ်ားကို ေရတြက္ၿပီး၊ ၾကည္ႏူးေနေလ႔ရိွပါတယ္။

        ကၽြန္ေတာ္တို႔ သေဘၤာသားမ်ားဘဝဟာလဲ ထိုအက်ဥ္းသားႏွစ္ဦးလိုပါပဲ။ သေဘၤာေပၚေရာက္ရိွၿပီဆိုရင္ ေထာင္က်သြားတာပါပဲ။ ကိုယ္႔စိတ္ႏွင္႔ ကိုယ္႔ကို မရိွေတာ႔ပါဘူး။ တာဝန္အတိုင္း လိုက္နာရေတာ႔တာပါပဲ။ 

        ထိုအခါမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ မိမိတို႔ေရာက္ရိွေနေသာေနရာ၊ လုပ္ေနရေသာအလုပ္အကိုင္တို႔ကို ညဥ္းတြားအျပစ္တင္ၾကေလ႔ရိွပါတယ္။ ျပတင္းေပါက္မွၾကည္႔ရာမွာ ဆူးေညာင္႔ေတြ၊ ေက်ာက္တုံးေတြကိုသာ ျမင္ေတြ႔သလိုပါပဲ။

        ကဲ… အခု ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၾကယ္ေတြကို ၾကည္႔ၾကရေအာင္ဗ်ာ။

        ပထမဆုံးအခ်က္ကေတာ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရရိွတဲ႔ေငြေၾကးမ်ားဟာ အလြန္ျဖဴစင္သန္႔ရွင္းပါတယ္။ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ရဲ႕ မ်က္ရည္ႀကီးငယ္ မပါ ပါဘူး။ ဂြင္ေကာင္းေကာင္းရေနတဲ႔ အစိုးရဝန္ထမ္းတစ္ေယာက္ဟာ သူ႔အထက္လူႀကီးနဲ႔ ဘယ္လိုဆက္ဆံရသလဲဆိုတာကို ႀကံဳဖူးတဲ႔လူေတြ သိၾကပါလိမ္႔မယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာျပည္မွာ ရိုးရိုးသားသားလုပ္ကိုင္လို႔ တစ္လ ၁၀ သိန္းရဖို႔ဆိုတာ လုံးဝ မလြယ္ကူပါဘူး။ စီးပြါးေရးလုပ္လို႔ တစ္လ ၁၀ သိန္းဆိုတာ လိုအပ္တဲ႔အရင္းအႏွီး၊ ကၽြမ္းက်င္မႈ၊ အဆက္အသြယ္ စသည္႔ အရာမ်ားစြာ ထပ္မံစိုက္ထုတ္ရမွာပါ။

        သေဘၤာေပၚမွာ လူတိုင္းရဲ႕တာဝန္ေတြကို ေရးသားထားၿပီး၊ အဲဒီအတိုင္း လိုက္နာၾကရပါတယ္။ စည္းလြတ္ဝါးလြတ္ေနထိုင္လို႔ မရပါဘူး။ စည္းကမ္းတက် ေနထိုင္လုပ္ကိုင္ရတယ္ဆိုတဲ႔ အေလ႔အက်င္႔ေလးကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ အိမ္အထိ သယ္သြားၿပီး၊ မိသားစုနဲ႔အတူ က်င္႔သုံးၾကည္႔မယ္ဆိုရင္ အက်င္႔ေကာင္းေလးေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ သေဘၤာေပၚမွာ အရာရာကို မွတ္တမ္း၊ မွတ္ရာနဲ႔ ျပဳလုပ္ေလ႔ရိွပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လစဥ္အသုံးစရိတ္ ဝင္ေငြ၊ ထြက္ေငြ၊ စုေဆာင္းေငြေတြကို စနစ္တက် စီစဥ္သုံးစြဲေလ႔ရိွေအာင္ လုပ္ၾကည္႔ၾကရင္ ေကာင္းမလား။ 

        ကၽြန္ေတာ္႔မိတ္ေဆြ စီးပြါးေရးသမားတစ္ေယာက္နဲ႔ စကားေျပာရင္း သေဘၤာေပၚမွာ က်င္႔သုံးတဲ႔ PMS ( Planned Maintenance Schedule ) ကို ေျပာျပမိပါတယ္။ ဘာရယ္လို႔ ရည္ရြယ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ သူက ကၽြန္ေတာ္႔ကို ေစ႔ေစ႔ေပါက္ေပါက္ ေမးပါတယ္။ ေနာက္ ၆လ ေလာက္အၾကာ သူနဲ႔ ျပန္ေတြ႔ခ်ိန္မွာ သူ႔ရဲ႕လုပ္ငန္းသုံးကားေတြ Maintenance လုပ္ဖို႔ အစီအစဥ္တစ္ခုေရးဆြဲၿပီးသြားၿပီ လို႔ ေျပာပါတယ္။ ခင္ဗ်ား ေျပာျပတဲ႔အခ်က္အလက္ေတြကို အေျခခံၿပီး ဆက္လုပ္သြားတာတဲ႔။

        ဒီအခ်က္ေတြအျပင္ အျခားအခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာရိွႏိုင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္႔ ဆိုလိုရင္းက အျခားတစ္ဖက္မွ လွည္႔ေတြးၾကည္႔ၿပီး၊ မိမိတို႔ဘဝထဲကို ယူငင္ ေပါင္းစပ္ဖို႔ပါ။ 

        သေဘၤာသားျဖစ္ခါစ လူသစ္ေလးေတြကလဲ ေမးခြန္းေတြ ထုတ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ႔ လူသစ္မို႔လို႔ အျခားအဆင္႔ျမင္႔အရာေတြ မသိပါဘူး။ ေလာေလာဆယ္ စားပြဲထိုး၊ ၾကမ္းတိုက္ေနရတာပါပဲ။ ဘယ္လိုမ်ား ၾကယ္ေတြ ျမင္ေအာင္ ၾကည္႔ရမွာလဲ…

        အေမရိကန္သမၼတႀကီးလင္ကြန္းရဲ႕အတၳဳပၸတိကို ဖတ္ဖူးၾကမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ သမၼတႀကီးလင္ကြန္းဟာ အလြန္ဆင္းရဲပါတယ္။ မီးလင္းဖိုေဘးမွာစာဖတ္၊ အလုပ္ၾကမ္းေတြလုပ္ၿပီး ကိုယ္႔ပညာေရးကို ကိုယ္တိုင္ရွာေဖြခဲ႔ရတာပါ။

        သမၼတမျဖစ္ခင္ အမတ္ေလာင္းဘဝမွာ အမတ္ေရြးပြဲဝင္ပါတယ္။ အမတ္ေရြးပြဲရဲ႕ထုံးစံအတိုင္း စကားစစ္ထိုးရပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ယွဥ္ၿပိဳင္ဖက္ အမတ္ေလာင္းက ေျမရွင္ေၾကးရွင္ပါ။ သူက လင္ကြန္းကို ဒီလို ေမးခြန္းထုတ္လိုက္ပါတယ္။

“ခင္ဗ်ား မွတ္မိေသးရဲ႕လားဗ်၊၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔အိမ္မွာ ခင္ဗ်ားၿခံစည္းရိုးလာခတ္ ေပးခဲ႔ဖူးတယ္ေလ။”

        သမၼတႀကီးလင္းကြန္းက ဒီလိုျပန္ေျဖခဲ႔ပါတယ္။

“မွတ္မိတာေပါ႔ဗ်ာ။ အဲဒီၿခံစည္းရိုးတိုင္ေတြ မယိုင္မလဲပဲ အေကာင္းအတိုင္း ရိွေသးတယ္ မဟုတ္လားဗ်။”

        ၿခံစည္းရိုးတိုင္စိုက္၊ ကူလီ၊ လက္သမားလုပ္ခဲ႔ရတာ ရွက္စရာမဟုတ္ပါဘူး။ လုပ္တဲ႔အလုပ္ကို အေခ်ာင္ခို၊ မေသမသပ္၊ ပ်က္ေခ်ာ္ေခ်ာ္ လုပ္ကိုင္မႈသာ ရွက္စရာေကာင္းတာပါ။

        သေဘၤာေပၚရိွအရာရိွႀကီးတိုင္း ဒီလိုေအာက္ေျခအဆင္႔မွ စခဲ႔ၾကတာပါ။ ႀကိဳးစားခ်င္စိတ္နဲ႔ တာဝန္ေက်ခ်င္စိတ္ရိွရင္ ဒီအဆင္႔ထက္ျမင္႔လာပါလိမ္႔မယ္။ ခဏတာလို႔စိတ္မွာထားၿပီး၊ အလုပ္ကို အၿမဲဆက္ႀကိဳးစားေနဖို႔လိုပါတယ္။ တတ္ႏိုင္သမွ် အေကာင္းျမင္စိတ္ေလးထားၿပီး၊ ႀကိဳးစားလိုက္ပါ။ ဒုကၡေတြ၊ နာက်င္မႈေတြကို ႀကိဳးစားမႈအတြက္ တြန္းအားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲလိုက္ပါ။

        “သင္ ဆင္းဆင္းရဲရဲ ေမြးဖြါးလာခဲ႔ရင္ သင္႔ အျပစ္မဟုတ္ပါဘူး။ သို႔ေသာ္ သင္ ဆင္းဆင္းရဲရဲ ေသဆုံးခဲ႔ရင္ေတာ႔ သင္႔အျပစ္ပါ။” လို႔ Microsoft ကုမၸဏီပိုင္ရွင္ Bill Gate ေျပာဆိုခဲ႔ဖူးပါတယ္။

        သေဘၤာသားညီေနာင္တို႔ ဆက္လက္ႀကိဳးစားႏိုင္ၾကေစဖို႔ ရည္ရြယ္လွ်က္….

ေလးစားစြာျဖင္႔

TWH

ေရာက္ရာေနရာ၊ က်ရာတာဝန္ေတြမွာ အဆင္ေျပေစဖို႔

        သေဘၤာသားပို႔စ္ေတြ ဖတ္ၾကည္႔လိုက္ရင္ ခက္ခဲပင္ပန္းတယ္။ မိေဝးဖေဝး ခ်စ္သူေဝးေနရတဲ႔ဘဝျဖစ္တယ္။ လိုင္းဒဏ္၊ ေလဒဏ္ေတြကို ခံေနရပါတယ္…. ဆိုတာ အၿမဲလိုလို ပါတတ္ပါတယ္။

        ကၽြန္ေတာ္ ကိုယ္တိုင္လဲ သေဘၤာသားတစ္ဦးျဖစ္တာေၾကာင္႔ ဒီလို ဒုကၡေတြ မရိွဘူးလို႔ မေျပာလိုပါဘူး။ ေျပာလိုတာကေတာ႔ ဒီဒုကၡေတြဟာ အၿမဲတမ္း ေန႔တိုင္း ကိုယ္႔ကို ဖိစီးႏွိပ္စက္ေနတာေတာ႔ မဟုတ္ပါဘူး။ 

        ခက္ခဲပင္ပန္းေပမယ္႔ ဝိုင္းဖြဲ႔ေပ်ာ္ရႊင္စရာ အခ်ိန္ေတြ ရိွပါတယ္။ ပင္လယ္ျပင္ဟာ သင္ျဖဴးလို ၿငိမ္ေနတဲ႔အေျခအေနေတြလည္း ရိွပါတယ္။ ခ်စ္သူ၊ မိဘကို သတိမရႏိုင္ေအာင္ အေပ်ာ္ၾကဴးရတဲ႔ေန႔ေတြလည္း ရိွတတ္ပါတယ္။

        ဘယ္လိုအေျခအေနေတြျဖစ္ျဖစ္ အျခားတစ္ဖက္မွ လွည္႔စဥ္းစားတတ္ခဲ႔ရင္ အေျခအေနေကာင္းေတြ အၿမဲရိွပါတယ္။ အျမင္ေလးတစ္ခ်က္ေျပာင္းလိုက္ပါ။ ကိုယ္႔အမူအက်င္႔ေလးကို ျပဳျပင္ဖို႔ ႀကိဳးစားလိုက္ပါ။ အခြင္႔အလမ္းေတြ ျဖစ္ေပၚလာပါလိမ္႔မယ္။ 

        ဒီေလာကႀကီးထဲမွ ရုန္းမထြက္ႏိုင္ေသးခ်ိန္မွာ အေကာင္းျမင္စိတ္ႏွင္႔ ရႈျမင္ၿပီး၊ ျပဳက်င္႔တတ္ဖို႔ လိုပါလိမ္႔မယ္။ သို႔မဟုတ္လွ်င္ အျခားတစ္ဖက္မွ ျပင္ပဖိအား၊ မိမိစိတ္တြင္းမွ အဇၥ်တဖိအားေတြေၾကာင္႔ မျဖစ္သင္႔တာေတြ ျဖစ္ရပါလိမ္႔မယ္။

        လူတိုင္းလူတိုင္း အလုပ္နားခ်ိန္မွာ စိတ္အပန္းေျဖဖို႔အတြက္ ဝါသနာပါေသာ အလုပ္ေလးမ်ားကို လုပ္ကိုင္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဝါသနာဆိုတိုင္း လူတိုင္းမွာ ရိွပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင္႔ ပန္းခ်ီဆြဲျခင္း၊ ရုပ္ရွင္ၾကည္႔ျခင္း၊ ဂစ္တာတီးျခင္း၊ သီခ်င္းနားေထာင္ျခင္း၊ တိုလီမုတ္စ အလုပ္ေလးမ်ားအား လုပ္ကိုင္စမ္းသပ္ၾကည္႔ျခင္း…. အစရိွသည္ေပါ႔။ 

        တခ်ဳိ႕လူေတြကေတာ႔ အားလပ္ခ်ိန္မွာ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ဝိုင္းဖြဲ႔ၿပီး ေသာက္စားခ်င္တယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ သူတို႔ ေျပာတာလည္း ကိုယ္႔အႀကိဳက္နဲ႔ကိုယ္မို႔ မမွားပါဘူး။ အေသာက္အစားဝါသနာကေတာ႔ သေဘၤာသားေတြအတြက္ ေကာင္းက်ဳိးထက္ ဆိုးက်ဳိးကို ေပးႏိုင္ပါတယ္။

        သေဘၤာသားတစ္ဦးဟာလည္း မိမိနားခ်ိန္မွာ တစ္ကိုယ္တည္း လုပ္ကိုင္ႏိုင္ၿပီး၊ ေနာင္အခါ အသုံးဝင္ႏိုင္မည္႔ ဝါသနာေလးေတြကို ေမြးျမဴထားသင္႔ပါတယ္။ မိမိ၏ တစ္ေန႔တာ ပင္ပန္းမႈကို ေလွ်ာ႔နည္း သက္သာေအာင္ ဝါသနာေလးေတြက ကူညီပါလိမ္႔မယ္။

        ဒီဘက္ေခတ္မွာေတာ႔ Laptop ဆိုတာ သေဘၤာသားတိုင္းလိုလို ပိုင္ဆိုင္ၾကပါတယ္။ Laptop နဲ႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဝါသနာပါတာကို လုပ္ကိုင္ႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင္႔ ရုပ္ရွင္ၾကည္႔ျခင္း၊ သီခ်င္းနားေထာင္ျခင္း၊ ဂိမ္းကစားျခင္း၊ ဓါတ္ပုံျပဳျပင္ျခင္း၊ ဘာသာရပ္မ်ားေလ႔လာျခင္း၊ စစ္တုရင္ထိုးျခင္း၊ အင္တာနက္သုံးျခင္း၊ ဂီတပညာကို ေလ႔လာျခင္း…အစရိွသည္႔ မဆုံးႏိုင္ေသာ ပညာရပ္ေတြကို လုပ္ကိုင္လို႔ရပါတယ္။ 

        အျခားႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမွာ ဆိပ္ကမ္းေရာက္လွ်င္ အင္တာနက္ကဒ္မ်ား ဝယ္ယူႏိုင္ၿပီး၊ အင္တာနက္ အသုံးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ Youtube ဆိုဒ္တြင္ မိမိဝါသနာပါသည္႔ ပညာရပ္ဆိုင္ရာဗီဒီယိုေလးမ်ားကို ေဒါင္းထားႏိုင္ပါတယ္။ ပင္လယ္ထဲေရာက္ရိွၿပီး အင္တာနက္မရႏိုင္သည္႔ေနရာမွာ ထိုဗီဒီယိုေလးမ်ားျဖင္႔ ေလ႔လာႏိုင္ၾကပါတယ္။ 

        ထိုနည္းျဖင္႔ သေဘၤာသားတိုင္းအတြက္ မရိွမျဖစ္လိုအပ္ေသာ အဂၤလိပ္စာကို ေလ႔လာႏိုင္ပါတယ္။ တစ္ေန႔တာကို ၁၅ မိနစ္ အခ်ိန္ေပးရုံျဖင္႔ ၃ ႏွစ္ၾကာေသာအခါ ဘာသာရပ္တစ္ခုကို တတ္ကၽြမ္းႏိုင္ပါသည္ဟု ဆရာပီမိုးနင္း ေရးသားခဲ႔ဖူးပါတယ္။ ေန႔တိုင္းေလ႔လာဖို႔ေတာ႔ လိုပါလိမ္႔မယ္။ အဂၤလိပ္စာ အားနည္းတယ္လို႔ ေျပာတဲ႔လူေတြကို မၾကာခဏေတြ႔ဖူးပါတယ္။ အားနည္းတယ္ဆိုေတာ႔ အားေကာင္းလာေအာင္ ေလ႔လာရင္ရပါတယ္။ ကိုယ္ဘယ္ေလာက္ စိတ္ႏွစ္ၿပီး၊ ႀကိဳးစားသလဲဆိုသည္႔ အခ်က္ဟာ အေျဖပါပဲ။

        ထိုသို႔ ဝါသနာပါရာကို ေလ႔လာမယ္ဆိုရင္ေတာ႔ သေဘၤာသားတစ္ဦးအတြက္ ေန႔တိုင္းႀကံဳေတြ႔ေနရမယ္႔ စိတ္ဖိစီးမႈေတြ သက္သာေစပါလိမ္႔မယ္။ အေကာင္းျမင္ တတ္လာပါလိမ္႔မယ္။ သေဘၤာတစ္စီးမွ ဆင္းလာရင္ ငါ ဘယ္ေလာက္ တိုးတက္လာတယ္ဆိုတာကို ေတြးၿပီး ၾကည္ႏူးႏိုင္ပါလိမ္႔မယ္။ မိမိကို မည္သူမွ ခိုင္းေစျခင္း မရိွဘဲ ကိုယ္တိုင္ေလ႔လာေလ႔က်င္႔မႈေၾကာင္႔ မိမိကိုယ္ကို ယုံၾကည္မႈ ပိုမို တိုးတက္လာပါလိမ္႔မယ္။ ထိုျပင္ မိမိ၏အသိပညာ တိုးတက္လာလွ်င္ မိသားစုကိုလည္း မွ်ေဝေပးႏိုင္ပါလိမ္႔မယ္…. အစရိွေသာအက်ဳိးတရားမ်ားကို ရရိွၾကပါလိမ္႔မယ္။

        ဒီသေဘၤာသားဘဝထဲမွ မရုန္းထြက္ႏိုင္ေသးသည္႔ ညီေနာင္မ်ားအတြက္ မိမိလိုက္နာက်င္႔သုံးေနေသာနည္းလမ္းေလးတစ္ခုကို မွ်ေဝေပးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာလုပ္လိုေသာ သေဘာမဟုတ္ရပါ။ တူညီမႈ၊ ကြဲလြဲမႈမ်ားလည္း ရိွၾကပါလိမ္႔မယ္။

ေလးစားလွ်က္

TWH

သိဖို႔၊ တတ္ဖို႔ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ

သေဘၤာတက္ဖို႔လုပ္ေနတဲ႔ လူသစ္မ်ား၊ သေဘၤာေပၚေရာက္ေနၿပီး စာေမးပြဲေျဖဖို႔ ႀကိဳးစားေနသူမ်ားအတြက္ ကၽြန္ေတာ္႔အေတြ႔အႀကံဳတခ်ဳိ႕ကို လက္ဆင္႔ကမ္းေပးခ်င္ပါတယ္။ လိုအပ္ခ်က္မ်ား ရိွခဲ႔လွ်င္လည္း ညီအစ္ကိုမ်ားမွ ဆက္လက္ျဖည္႔ေပးၾကပါဗ်ာ။

ကၽြန္ေတာ္ဟာ အင္ဂ်င္နီယာအျဖစ္လုပ္ကိုင္သူျဖစ္တာေၾကာင္႔ စက္ခန္းပိုင္းဆိုင္ရာ ရႈေဒါင္႔မွ တင္ျပေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။

သေဘၤာေပၚကို စတက္ေတာ႔မယ္ဆိုရင္ေတာ႔ ဘယ္လိုဘြဲ႔ေတြနဲ႔ ေက်ာင္းေတြ ၿပီးခဲ႔ ၿပီးခဲ႔ အဆင္ေျပပါ႔မလား။ အခက္အခဲေတြ ဘယ္လိုရိွမလဲဆိုၿပီး ရင္ခုံေနပါလိမ္႔မယ္။

အင္ဂ်င္ပိုင္းမွ သေဘၤာတက္ရမယ္ဆိုရင္ေတာ႔ Class 3 ( 3/E ) စာေမးပြဲအတြက္ ဖတ္ၾကတဲ႔စာအုပ္၊ ဆရာဦးဝင္းေအာင္ရဲ႕စာအုပ္ေတြကို ေမးျမန္းၿပီး ဝယ္လိုက္ပါ။ သေဘၤာမတက္ခင္ ရသေလာက္ဖတ္ၾကည္႔ထားလိုက္ပါ။ မိမိမွာ အေျခခံဘယ္ေလာက္ပဲရိွရိွ၊ ဘယ္ေလာက္ပဲနားလည္၊ နားလည္ဖတ္ၾကည္႔ထားပါ။ ဘာေၾကာင္႔လဲဆိုေတာ႔ စာဖတ္ျခင္းမွ အသိဥာဏ္ရယူျခင္း ျဖစ္စဥ္သည္ အခ်ိန္ယူရပါတယ္။ ခ်က္ခ်င္း မရပါဘူး။ စာေမးပြဲ ေျဖဖို႔ ၄လ၊ ၅ လေလာက္မွ စၿပီး စာၾကည္႔စားပြဲမွာ ထိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားသလိုပါ။ 

ပထမေတာ႔ ဘာမွနားမလည္ေသးဘူးျဖစ္ေပမယ္႔ အခ်ိန္ႏွင္႔အမွ် တျဖည္းျဖည္း သိလာပါလိမ္႔မယ္။ နားမလည္တာေတြကိုလည္း ေက်ာ္သြားလိုက္ပါ။ 

သေဘၤာေပၚမေရာက္ခင္ ျပင္ဆင္သင္႔ေသာစိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အခ်က္ေလးေတြ ရိွပါတယ္။

၁။ သေဘၤာသားသစ္အေနႏွင္႔ မိမိ၏ပညာ၊ ပိုက္ဆံႏွင္႔ မိဘအရိွန္အဝါေတြကို အိမ္မွာ ထားခဲ႔လိုက္ပါ။ အလုပ္အသစ္မွာ မိမိအတြက္ အရာရာကို သင္ယူရေတာ႔မည္၊ မသိမတတ္လွ်င္ အဆူအဆဲ ခံရေတာ႔မည္ဆိုတာကို မွတ္ထားလိုက္ပါ။ အိမ္မွာ ဘယ္လိုေနခဲ႔သည္ဟု ေျပာလိုလွ်င္ အိမ္မွာပဲ ေနလိုက္ပါ။

၂။ သေဘၤာေပၚတြင္ ကိုယ္ထူကိုယ္ထစနစ္သာျဖစ္ပါသည္။ မိမိကို မသိကၽြမ္းသည္ကို အခ်ိန္ေပးၿပီး၊ မတတ္မခ်င္း သင္ျပသူမ်ား၊ အလြယ္နည္းလမ္းျဖင္႔ က်က္တတ္မွတ္တတ္ေအာင္ သင္ျပေပးမည္႔ ဆရာမ်ား၊ ဂိုက္မ်ား မရိွပါ။ မည္သူမွ် အခ်ိန္သက္သက္ေပးၿပီး မသင္ႏိုင္ၾကပါ။ အလုပ္လုပ္ရင္းျဖင္႔သာ ေလ႔လာရမည္။  နားမလည္၍ ေမးလွ်င္ေတာ႔ ေျဖမည္႔သူမ်ား ရိွႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုအရာရိွ၏ ရွင္းျပမႈအတြက္ သူ႔ကို ဘယ္ေလာက္ကူညီေပးထားသလဲ။ ဘယ္ေလာက္ ကိုယ္႔ဘာသာ ႀကိဳးစားထားသလဲ ဆိုသည္႔ အခ်က္မ်ားသည္ အေရးႀကီးပါသည္။ 

၃။ သေဘၤာေပၚတြင္ Job training စနစ္ျဖစ္ပါသည္။ အလုပ္လုပ္ရင္း ေလ႔လာ သင္ယူျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ စက္ပစၥည္းတစ္ခု ကၽြမ္းက်င္စြာ ျပင္ဆင္မႈရန္အတြက္ အဆင္႔အခ်ဳိ႕ကိုျဖတ္သန္းရပါလိမ္႔မည္။

က) ျပဳျပင္တပ္ဆင္ျခင္းကို ျမင္ေတြ႔ဖူးရမည္။

ခ) စာေတြ႔ သေဘာတရားကို ကိုယ္တိုင္စာအုပ္ႏွင္႔ ေလ႔လာရမည္။

ဂ) ထိုစက္ပစၥည္းကို ကိုင္တြယ္ရသူအင္ဂ်င္နီယာကို ကူညီရင္း သင္ယူရမည္။

ဃ) ကိုယ္တိုင္ျပဳျပင္တပ္ဆင္ျခင္းကို ျပဳလုပ္ရမည္။

၄။ ျပဳျပင္တပ္ဆင္ျခင္းကို ျမုင္ဖူး၊ ေတြ႔ဖူးလိုလွ်င္ မိမိ၏ နားခ်ိန္ကို ေလွ်ာ႔၍ အျခား အခ်ိန္မွာ လိုအပ္လွ်င္ သြားေရာက္ေလ႔လာပါ။ ျမင္ေတြ႔ထားေသာအစိတ္အပိုင္းမ်ား ကို Manual စာအုပ္မ်ား၊ မိမိယူေဆာင္လာသည္႔စာအုပ္မ်ားတြင္ ရွာေဖြမွတ္သားပါ။ အပင္ပန္းခံၿပီး ကူညီလွ်င္ တာဝန္ရိွအင္ဂ်င္နီယာသည္ မိမိကို ယုံၾကည္လာၿပီး၊ တစ တစ လက္လႊဲခိုင္းပါလိမ္႔မည္။

ထိုအင္ဂ်င္နီယာသည္ မိမိေဘးနားတြင္ရိွေနေသာေၾကာင္႔ မိမိသည္ ယုံၾကည္မႈရိွလာသလို အမွားအယြင္းလဲ နည္းပါးပါလိမ္႔မည္။ တတ္ႏိုင္သေလာက္ စာအုပ္ႏွင္႔ ခ်ေရးမွတ္သားပါ။

          မိမိဖက္မွ ဘာမွမေပးဆပ္လွ်င္ ဘာမွ တတ္ေျမာက္မည္မဟုတ္ပါ။  စာေမးပြဲေျဖရန္ က်ဴရွင္တက္၊ စာေတြ အလြတ္က်က္ၿပီး ေျဖသူႏွင္႔ ကိုယ္တိုင္ျဖတ္သန္းလာသူ၏ အေျဖသည္ ေသခ်ာစြာ ကြဲျပားပါသည္။

          သေဘၤာေပၚရိွအရာရိွတိုင္းသည္ ေအာက္ေျခမွ တဆင္႔ၿပီး တဆင္႔ တက္လာသူမ်ားျဖစ္ၿပီး၊ မိုးက်ေရႊကိုယ္မ်ား မဟုတ္က်ပါ။ ထို႔ေၾကာင္႔ မိမိ၏ ႀကိဳးစားမႈကို နားလည္ေပးႏိုင္သလို၊ မိမိ၏စိတ္ခံစားမႈမ်ား၊ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို နားလည္ၾကပါသည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ သူတို႔ မသိပါဘူးဟု ထင္လွ်င္ေတာ႔ မိမိသာ မသိေသးသူျဖစ္ပါလိမ္႔မည္။ 

          အေတြ႔အႀကံဳကို ကိုယ္တိုင္ႀကံဳေတြ႔ရွာေဖြႏိုင္သလို၊ ကိုယ္႔အထက္လူႀကီး မ်ားထံမွ မွ်ေဝနာၾကားမွတ္သားျခင္းျဖင္႔ ရရိွနုိင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ထိုအေတြ႔ အႀကံဳမ်ားကို မိမိကို မွ်ေဝေပးလာရန္အတြက္ ႀကိဳးစားမႈကို မိမိကေပးဆပ္ရပါမည္။ သူတို႔ကိုယ္တိုင္လည္း အလြယ္တကူ ရရိွခဲ႔ၾကသည္ မဟုတ္ၾကပါ။

          သေဘၤာေပၚတြင္ လက္ေတြ႔စက္ပစၥည္းမ်ားႏွင္႔ သင္ယူျခင္းသည္ အေကာင္းဆုံးသင္ယူျခင္း ျဖစ္သည္ဟု အၿမဲမွတ္ထားပါ။ 

          Sea service အျပင္ လိုအပ္ေသာပညာမ်ားကို သေဘၤာေပၚမွ ရွာေဖြလာခဲ႔သူသည္ စာေမးပြဲမ်ားတြင္ အဆင္ေျပပါလိမ္႔မည္။ စာေမးပြဲေအာင္ၿပီး လက္မွတ္ကိုင္ရလွ်င္လည္း အလုပ္မ်ားကို မိမိကိုယ္ကို ယုံၾကည္မႈရိွစြာျဖင္႔ ေအာင္ျမင္စြာေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါလိမ္႔မည္။

          သေဘၤာေပၚရိွ ပညာကို သင္ယူျခင္းနည္းလမ္းမွာ မိမိက်ရာ တာဝန္ကို ေက်ပြန္စြာလုပ္ကိုင္ျခင္း၊ အျခားသူမ်ားကို ကူညီ၍ ေလ႔လာသင္ယူျခင္း နည္းလမ္းတို႔သာျဖစ္ပါသည္။

          မိမိကိုယ္တိုင္ ေလ႔လာသင္ၾကားမႈလုပ္ငန္းတြင္ အာရုံစိုက္ထားခဲ႔လွ်င္ မိမိအတြက္ ဦးတည္ရာပန္းတိုင္ကို နီးနီးကပ္ကပ္ေတြ႔ေနရသလိုျဖစ္ၿပီး၊ အျခားေသာ လႈိင္းဒဏ္ေလဒဏ္၊ လူမႈေရးပဋိပကၡဒဏ္ႏွင္႔ မိသားစုမွ ေဝးကြာျခင္းဒဏ္တို႔ကို ခံႏိုင္ရည္ရိွလာပါလိမ္႔မည္။ 

          ကၽြန္ေတာ္ ကိုယ္တိုင္လည္း ဖတ္မွတ္ေလ႔လာဆဲ လူတစ္ေယာက္ပါ။ လူသစ္မ်ားႏွင္႔ ညီငယ္မ်ားအတြက္ တတ္သိသေလာက္ မွ်ေဝေပးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ လိုအပ္ခ်က္မ်ား ရိွလွ်င္လည္း ေနာင္ေတာ္မ်ားမွ ဆက္လက္ျဖည္႔ဆြက္ ေပးၾကပါခင္ဗ်ား။

ေလးစားလွ်က္

TWH

ကၽြန္ေတာ္႔ေဘးမွာ ျဖစ္ပြါးခဲ႔တဲ႔ Accident တစ္ခု

၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ ကၽြန္ေတာ္ 1/E ရာထူးနဲ႔ M.V …     သေဘၤာမွာ အလုပ္လုပ္ေနပါတယ္။ အင္ဒိုနီးရွားဆိပ္ကမ္းတစ္ခုမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔သေဘၤာ ကုန္တင္ပါတယ္။ သံေျမႀကီးပါ။ ကမ္းမွာ ကပ္ၿပီး ကုန္တင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ သေဘၤာ ေက်ာက္ခ်ထားပါတယ္။ Barge ႀကီးႏွစ္ခု သေဘၤာေဘးမွာ လာကပ္ပါတယ္။ Barge ႀကီးေပၚမွာ သံေျမႀကီးနဲ႔ Bulldozer ႀကီးတစ္စီးစီ ပါတယ္။ သေဘၤာေပၚမွ Crane နဲ႔ Barge ႀကီးေပၚမွ သံေျမႀကီးကို ေကာ္ယူၿပီး တင္တာပါ။ 

        ကရိန္းရဲ႕ Grab ေတြဟာ Battery-operated ျဖစ္လို႔ ၈ နာရီ တစ္ခါေလာက္ ဘက္ထရီလဲလွယ္ရပါတယ္။

        အဲဒီေန႔က ကၽြန္ေတာ္႔ကို မနက္ ၆ နာရီေလာက္ Crane ပ်က္လို႔ဆိုၿပီး၊ စက္ခ်ဳပ္ လာႏိုးပါတယ္။ ကရိန္းရပ္တဲ႔အခ်ိန္မွာ Grab battery လဲရေအာင္ ကၽြန္ေတာ္ 3/E ကို ႏိုးပါတယ္။ ကရိန္းက ဆီပူလို႔ cut-off ျဖစ္သြားတာပါ။ Sensor မေကာင္းေတာ႔ By-pass လုပ္ၿပီး၊ ကရိန္းကို ခဏရပ္ခိုင္းထားလိုက္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ C/E က တက္လိုက္ ဆင္းလိုက္၊ ပစၥည္း သြားယူလိုက္နဲ႔ပါ။

        ကရိန္းရဲ႕ Grab က Barge ႀကီးေပၚမွာ ခ်ထားပါတယ္။ 3/E က ဘက္ထရီ သြားလဲလိုက္ဦးမယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္႔ကို ေျပာၿပီး တပ္ထားတဲ႔ Pilot Ladder မွ ဆင္းသြား ပါတယ္။ သစ္သားေခ်ာင္းအလုံးေသးေလးေတြ တပ္ထားတဲ႔ Pilot Ladder ပါ။ မနက္ပိုင္း ၆ နာရီေက်ာ္ျဖစ္လို႔ Deck Officer အေနနဲ႔ 3/O တာဝန္က်ပါတယ္။ Cargo တြက္ဖို႔ Draft ဖတ္ေနပါတယ္။ 

        ကၽြန္ေတာ္ ကရိန္းနာမွ ျဖတ္သြားခ်ိန္မွာ Pilot Ladder နားမွာ 3/O နဲ႔ Duty A/B ရိွပါတယ္။

“3/E ေတာင္ ေအာက္ကိုဆင္းသြားၿပီဆိုေတာ႔ ငါလဲ ေအာက္ဆင္းၿပီး Draft ဖတ္လိုက္ဦးမယ္ ” လို႔ 3/O က Duty A/B ကို လွမ္းေျပာသံကို ၾကားလိုက္ရပါတယ္။

        ကၽြန္ေတာ္လဲ အင္ဂ်င္ခန္းထဲကို ပစၥည္းသြားယူၿပီး၊ ျပန္လာပါတယ္။ အဲဒီ Pilot Ladder နားမွ ျဖတ္ၿပီး၊ ကရိန္းဆီသို႔အသြားမွာ ဒီလိုၾကားလိုက္ရပါတယ္။

“ငါေတာ႔ လက္အံေသေနၿပီ။ မတက္ႏိုင္ေတာ႔ဘူး။” လို႔ 3/O မွ A/B ကို လွမ္းေျပာလိုက္ပါတယ္။

“အဲဒီဆို ႀကိဳးကိုလက္နဲ႔ မကိုင္ထားနဲ႔။ လက္နဲ႔ လိမ္ပတ္ထားလိုက္” လို႔  A/B မွ 3/O ကို လွမ္းေျပာပါတယ္။

3/O ရဲ႕အသံဟာ ပုံမွန္ေျပာေနၾကအသံပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္႔စိတ္ထဲမွာ ထူးထူးျခားျခား မခံစားရပါဘူး။ ဘာေၾကာင္႔လဲဆိုေတာ႔ 3/O အေနနဲ႔ Pilot Ladder ကို မတက္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္တဲ႔ကိစၥပါ။ ကရိန္းေပၚမွာ ေစာင္႔ေနတဲ႔ C/E ဆီကို ကၽြန္ေတာ္ ဆက္သြားပါတယ္။

ကရိန္းဆီမွ ျပန္အဆင္းမွာ A/B ရဲ႕ေအာ္သံၾကားလိုက္ရပါတယ္။

“ 3/O.. ျပဳတ္က်သြားၿပီ”

ေအာက္ကို လွမ္းၾကည္႔လိုက္ေတာ႔ Barge နဲ႔ သေဘၤာအၾကားမွာ 3/O ပက္လက္လန္ၿပီး၊ လဲေနပါတယ္။ Barge ေပၚမွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ႔ 3/E ကို 3/O ဆီကို သြားဖို႔ လွမ္းေအာ္ေျပာလိုက္ပါတယ္။

အဲဒီေနာက္ ကၽြန္ေတာ္လဲ သူႀကီး၊ ကုန္းခ်ဳပ္တို႔ကို လိုက္ႏႈိးၿပီး ေခၚပါတယ္။ လူစုၿပီးေတာ႔ Draft ဖတ္ရင္သုံးတဲ႔ ျခင္းထဲကို ထည္႔ၿပီး ကရိန္းနဲ႔ အေပၚကို သယ္လာပါတယ္။ 

ကုမၸဏီကိုအေၾကာင္းၾကားေတာ႔ ကုမၸဏီမွ စီစဥ္ေပးပါတယ္။ အင္ဒိုနီးရွားမွ စင္ကာပူကို စင္းလုံးငွား Boat နဲ႔ 3/O ကို ခ်က္ခ်င္းသယ္သြားေပးပါတယ္။ ေလယာဥ္နဲ႔တင္ဖို႔က ခ်က္ခ်င္း စီစဥ္လို႔ မျဖစ္လို႔ပါ။ ကုမၸဏီဖက္မွ တာဝန္ေက်ပါတယ္။ စင္ကာပူမွာ ေဆးရုံတင္ထားေပးပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္း ကၽြန္ေတာ္လဲ 3/O သတင္းကို မၾကားရေတာ႔ပါဘူး။ sign-off လုပ္ၿပီး အိမ္ျပန္လာခဲ႔ပါတယ္။ တရက္မွာေတာ႔ ကုမၸဏီမွ ကၽြန္ေတာ္႔ကို လွမ္းေခၚပါတယ္။ 3/O ကို ေလွ်ာ္ေၾကးေပးတဲ႔အခ်ိန္မွာ အသိသက္ေသလုပ္ေပးဖို႔ပါ။

3/O ကို ျပန္ေတြ႔ခ်ိန္မွာ လက္ကိုင္တုတ္တစ္ေခ်ာင္းနဲ႔ပါ။ ခါးရိုးရိွ အရိုးခ်ပ္ျပားခၽြန္ေလးေတြ ေၾကသြားတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ လက္ကိုင္တုတ္ကို အားျပဳၿပီး၊ လမ္းေလွ်ာက္ႏိုင္ေပမယ္႔ သူ႔ရဲ႕သေဘၤာသားဘဝ ဆုံးသြားပါၿပီ။ 

အဲဒီလို Accident ျဖစ္အၿပီး၊ ၂ လ၊ ၃ လ ေလာက္ ကၽြန္ေတာ္႔နားထဲမွာ 3/O ရဲ႕စကားသံေတြၾကားေနပါတယ္။ ကိုယ္႔ေဘးနားမွာ Accident ေတြ၊ အႏၱရာယ္ေတြဟာ အၿမဲတမ္းရိွေနၿပီး အခ်ိန္မေရြးၾကေရာက္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ႔အသိကို တိုက္ရိုက္ခံစား သိလိုက္ရပါတယ္။ 

ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ေနစဥ္လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ ေဘးအႏၱရာယ္ေတြ ( Risks ) အၿမဲရိွပါတယ္။ ေဆးဝါးကုသမႈ ( Medical Aids ) ကို အၿမဲရမယ္ဆိုတာ မေသခ်ာပါဘူး။ ႀကိဳးရစ္ရင္း ႀကိဳးျပတ္ၿပီး ထိမိႏိုင္တယ္။ ေျခေထာက္ကို ႀကိဳးရစ္ပတ္ၿပီး၊ ေရထဲလိမ္႔က်ႏိုင္တယ္။ ေဆးသုတ္ရင္းလိမ္႔က်ႏိုင္တယ္။ Grinder စားရင္း ေက်ာက္မွန္ႏိုင္တယ္။ Wire brush စားရင္း ဝါယာမ်က္စိထဲဝင္ႏိုင္တယ္… အစရိွတဲ႔ ေဘးအႏၱရာယ္ၾကားမွာ ေဘးအႏၱရာယ္ဆိုင္ရာအသိတရား၊ သတိတရားေတြနဲ႔ အလုပ္လုပ္ၾကရတာပါ။ ေဘးကင္းရွင္းေစေရးအတြက္ ခ်မွတ္ထားတဲ႔ စံလုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ား ( SOP- Standard Operating Procedures ) ကိုလည္း တေတြမတိမ္းလိုက္နာဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

အဲဒီလို အျဖစ္အပ်က္ေလးေနာက္မွာ ကၽြန္ေတာ္ ျမန္မာသေဘၤာသားေတြ ဖတ္ဖို႔အတြက္ Accident Case Study ေဆာင္းပါးေလးေတြ ဘာသာျပန္ျဖစ္သလို၊ မွတ္ဖြယ္မွတ္ရာေလးေတြကို Blog ေလးလုပ္ၿပီး ေရးျဖစ္ပါတယ္။ သေဘၤာသား တစ္ဦးစီမွာ မွီခိုေနတဲ႔ မိသားစုတစ္ခုစီရိွၾကပါတယ္။ သေဘၤာသားေဘးရန္ကင္းစြာ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ခဲ႔ရင္ သူ႔မိသားစု စိတ္ခ်မ္းသာၿပီး အဆင္ေျပပါလိမ္႔မယ္။

ျမန္မာသေဘၤာသားမ်ား ေဘးရန္ကင္းေဝးၾကပါေစ…

တင္ဝင္းထြန္း